bervoets

Jan Vanriet The Horse, Etcetera

Van 14 september tot en met 17 november

De tentoonstelling van Jan Vanriet | The Horse, Etcetera loopt van 14 september tot en met 17 november. Zaterdag 14 september (vernissage) is de galerie toegankelijk van 11 tot 21 uur.

Jan Van RietThe Horse, Etcetera is de vijftiende tentoonstelling van Jan Vanriet in Galerie De Zwarte Panter. Ze brengt schilderijen en tekeningen uit diverse perioden, mengt nieuw werk met het vroege oeuvre van de kunstenaar, onder meer een reeks schilderijen die hij rond 1986 deels in New York maakte en niet eerder werden getoond. Een frappant voorbeeld is het levendige Incident Closed (1986) waarop het portret van de futuristische Sovjetdichter Vladimir Majakovski geconfronteerd wordt met dat van zijn grote passionele liefde Lily Brik. Een vibrerend schilderij, gemaakt met een grafische virtuositeit die vandaag de dag verrassend fris en actueel oogt.

De algemene titel verwijst naar het hoofdthema The Horse, schilderijen ontstaan in 2015, waarvan sommige op een werkelijk monumentaal formaat werden uitgevoerd. In zijn glashelder essay Het circus van de beeldgedachte beschrijft Paul Huvenne dit thema: ‘The Horse is een bizar, intrigerend, beeld van een vrouw die strak en wat afwezig rechtop staat en een man die gebogen tegen haar aanleunt: zijn gezicht neerwaarts, verborgen achter haar lenden, zijn armen om haar heen en hun beider handen stevig in elkaar verstrengeld. Samen vormen ze een paard zoals het van oudsher wordt uitgebeeld bij het kinderspel en de volkse pantomime. De kunstenaar vertelde mij hoe het beeld eenvoudigweg op een jeugdherinnering teruggaat. Een tafereel uit een circusoptreden dat hij met de verbeeldingshonger van een kinderziel absorbeerde en dat kwansuis bij hem was opgekomen in de ambiance van andere herinneringsbeelden uit zijn repertoire, zoals The Music Boy of The Contract, beide uit 2013. Het zijn beelden die het hebben over fysieke verbondenheid. Hier, twee mensen die een paard mimeren, maar daarmee meteen een stel vormen: een koppel.’

Ook deze schilderijen werden nooit eerder in galerieverband geëxposeerd. Sommige van de doeken reisden naar museumtentoonstellingen in het Palacio Episcopal in Malaga, The New Art Gallery in Walsall of La Regina in Caserta, maar in Galerie De Zwarte Panter worden ze voor de eerste keer samengebracht.

Dan zijn er de nieuwere werken. Ze demonstreren een scala aan onderwerpen, meestal met een autobiografische ondertoon, gaande van virtuoze stillevens, aangrijpende zelfportretten of beschouwende taferelen met daarin de verschijning van Vanriets echtgenote Simone – de schilder als beschouwer, als de beschrijver van zijn eigen kroniek. Zoals Paul Huvenne het eens te meer precies formuleert: ‘Vanriet doet het met een gestileerd poëtisch gevoel, waarin vaak melancholie, vervreemding en twijfel de ondertoon vormen voor zijn beschouwingen, die hij met veel ironie, soms sarcasme, dan ontroerend mededogen in zijn vormentaal vertolkt.’ Niet verwonderlijk dat men gemakkelijk de link kan leggen naar de schrijver Jan Vanriet, de auteur van onder meer drie sleutelromans met de morrende kunstschilder Louis Zoethout en de sukkelende dichter Gaston Boesmans als markante hoofdfiguren; hun tragikomische verhouding die criticus Cyrille Offermans omschrijft als ‘de lotgevallen van twee ouder wordende vrienden in een cultureel klimaat dat steeds meer in de greep raakt van mode, commercie en identiteitspolitieke kortzichtigheid.’

Thema’s zoals The Horse, diverse stillevens en portretten, komt u pêle-mêle in de opeenvolgende zalen tegen en beogen geen retrospectieve, maar een uitnodiging om stil te staan bij de wezenlijke aspecten van Vanriets bijzondere beeldexpressie.

Klik hier voor eerdere exposities van Jan Van Riet in de periode 2012-2022