Benjamin Demeyere Une île en Frank Wagemans Vakwerk

Vernissage op zaterdag 30 juni 2018 tussen 16u00 en 22u00.

De tentoonstelling loopt van zondag 1 juli tot en met zondag 2 september 2018.

Donderdag, vrijdag, zaterdag, zondag 13u30 tot 18u00

Galerie De Zwarte Panter | Hoogstraat 70-72-74 | Antwerpen | België

“Une île begint waar Paradise eindigde. Vrijwel meteen na Paradise wist Benjamin dat er een vervolgtentoonstelling zou komen. Het verlangen naar een paradijselijk oord, weg willen, alles achterlaten en de vlucht naar een eiland waren thema’s die hij ditmaal uitdiepte. …

Zowel de foto’s van de Lebensreformbewegung, als de mythologische taferelen en de tijdschriftgravures toonden aspecten die voor Benjamin de gelaagdheid van het begrip eiland representeerde. Soms nam hij het beeldmateriaal vrij letterlijk over, in andere werken vermengde hij interpretaties van deze verhalen met meer clichématige elementen verwant aan de vorige tentoonstelling Paradise. Zo doken er nog steeds enkele palmbomen op en werden er ook bootjes afgebeeld om tot bij de eilanden te geraken. Een eiland is een vrij afgezonderde en geïsoleerde plek, die bij momenten plots ontzettend eenzaam en bevreemdend kan aanvoelen. Une île verbeeldt de wrange ondertoon van het paradijselijke, de utopie, de droom.

Een portret van de zestiende-eeuwse Franse filosoof Michel de Montaigne ontstond vanuit zijn bewondering voor de grote denkers. In het clichématige beeld van de wereldvreemde wijsgeer die dikwijls in zijn eentje de briljantste ideeën bedenkt, zag hij tevens een parallel met zijn gevoelsmatige eiland. Vaak fantaseert Benjamin over de torenkamer, waar Montaigne de rust en de eenzaamheid opzocht om al lezend en schrijvend vat te krijgen op het leven en zichzelf. De filosoof bestudeerde gedurende twintig jaar de meest uiteenlopende thema’s en combineerde ze met zijn eigen persoonlijke, intieme gedachten en ervaringen. De beschouwingen waaraan Montaigne tot het einde van zijn leven werkte, werden achteraf gebundeld in zijn Essais. Je leven kunnen wijden aan de studie, de lectuur en het schrijven van essays is voor Benjamin een onbereikbare fantasie, iets voor in een volgend leven.

In mijn ogen gaat Benjamin op eenzelfde toegewijde, eclectische maar niettemin consequente manier te werk. Zoals Montaigne zijn zolderkamer had, heeft hij zijn atelier waar hij tracht grip op de wereld te krijgen. Al vijfentwintig jaar lang zoekt hij daar de eenzaamheid op om op een informele, zoekende en associërende manier de dingen die hem bezighouden te doorgronden en te verbeelden. Vaak de banaalste onderwerpen eerst. Iedere tweejaarlijkse tentoonstelling bij De Panter is het moment waarop Benjamin uiteenlopende anekdotes en dagelijkse schoonheid weet te bundelen tot een nieuw esthetisch geheel.”

Thomas More startte in 1516 zijn eilandroman Utopia in de Antwerpse kathedraal, Benjamin Demeyere situeerde zijn eiland in de Sint-Julianuskapel van de Panter. En Montaigne is een inspiratiebron van hedendaagse denkers en kunstenaars. In de voorbije kwarteeuw van samenwerking met de Galerie heeft Benjamin Demeyere een coherent oeuvre ontwikkeld: een eigen stem binnen de hedendaagse kunst. Een eiland om te ontdekken.

Frank Wagemans maakt werk dat hij zelf omschrijft als licht en vrolijk. Dat is zijn strategie of liever een noodzaak. Hij zoekt onbeschaamd het esthetisch plezier. Het motto van de Franse filosoof Charles Pepin indachtig: Le beau nous fait du bien. Innerlijke schoonheid ervaren, kan plezier geven en verbinden.

We laten de kunstenaar zelf aan het woord: “De wereld vandaag is zeer complex en opdringerig. Wat moet ik daarmee? Ik kan enkel werk maken. Het blijft voor mij nog steeds een mysterie wanneer blijkt dat een werk goed is of dat ik vermoed dat het zijn werk doet. Ik weet dat ik daarvoor hard moet zwoegen, maar als het gebeurt, kan ik de wereld weer iets beter aan. Ik heb een romantische ziel, maar denk in een abstracte taal, ik schep er plezier in om daar een beetje onnozel mee om te gaan vooral als het té serieus dreigt te worden. Diezelfde geest zie ik ook bij een jonge generatie stripmakers.

Initiatieven zoals Art is Comic in het Mima (Millennium Iconoclast Museum of Art, Brussel) spreken mij aan. Fantastisch hoe zij de brug maken tussen kunst en strip en hoe bevrijdend het is als die opdeling verdwijnt. Ook Christoph Ruckhäberle, Richard Mc Guire, BlexBolex, Matti Hagelberg, David Shrigley zijn voor mij inspirerende kunstenaars. Richard Mc Guire zei ooit: ‘before any creative doubt, go weirder.’ Dat zegt het helemaal: in elk werk moet er een zeker risico zitten.

Voor mij geen leven on-line. Ik leef en werk eerder teruggetrokken in Gooreind (Wuustwezel). Toen ik een titel zocht voor mijn tentoonstelling vond ik in de kringloopwinkel van Wuustwezel een plaat van de Meisterjodler Sepp Veillechner met daarop het nummer ‘Auf meinen Berg bin ich König’. Wat een goede titel. Maar bij nader inzien had ik toch geen zin om telkens weer de diepere betekenis ervan te moeten uitleggen. Opgeruimde Vrolijkheid dan maar? Ondertussen ging mijn dagelijkse strijd om het juiste roze, blauw, groen te vinden door. Eenzaam op mijn Gooreindse berg maakte ik de ene dag een meesterwerk, de andere dag viel mijn opgeruimdheid ten prooi aan chaos. Deze terug ophelderen, vraagt vakmanschap, de arbeid van een expert. Dat is dan ook de titel geworden van mijn tentoonstelling. Op een ouderwetse manier u een mentale draagconstructie voorstellen waar ge op een verwarrende manier plezier aan kunt beleven. Vakwerk.”

Frank Wagemans heeft de voorbije decennia een eigenzinnig, interessant parcours afgelegd waarbij een gelaagde inhoud perfect strookt met een knappe techniek: Vakwerk. Ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt een klein postkaarten-vouwboekje uitgegeven op 250 exemplaren van tekeningen uit de schetsboekjes van Frank Wagemans, bevattende 30 kaarten. Deze uitgave is beschikbaar tijdens de tentoonstelling (15 euro).